Marka olmak için izlenmesi gereken zorlu bir yolculuk vardır. Eğer bu yolculuğa çıkacaksanız, yanınızda olması gereken en önemli şey tamamen bu konu ile ilgilenecek profesyonel bir ekiptir. Peki marka olmak için yapılması gereken şeyler neler? 

Marka İsmi

Markanızın daha çabuk yayılması kısa ve öz bir isim yaratmalısınız. Bu isim başka ürünlerle karıştırılmamalı, gerçerkleri yansıtmalı, iletişim süreci başlatan, anlaşılması kolay ve akılda kalıcı olmalıdır.

Bu konu ile ilgili en güzel örnek Reebok markasının bayanlara yönelik çıkardığı ‘ıncubus’ isimli bir markadır. Büyük bir hata yaptığını aldığı tepkilerden sonra anlayan Reebok markası, piyasadan özür dileyerek, ‘ıncubus’ markalı tüm ürünlerini geri çekmek zorunda kaldı. Bunun sebebi ise ‘ıncubus’ mitolojide, geceleri uyuyan kadınlarla cinsel ilişkiye giren bir ruhun adı olmasıdır.

Marka isminizi belirlemeden önce tescile uygun olup olmadığını araştırmalısınız. Araştırmalara göre, Türk Patent Enstitüsü yılda ortalama 40 bin marka tescil ediyor. Türkçe sözlüklerde ise yaklaşık 80 bin kelime mevcut. Bu bilgiler dikkate alındığında hemen hemen tüm temel sözcüklerin bitmiş olduğunu veya birkaç yıla biteceğini anlayabiliriz. Bu nedenle de yeni markalar daha çok özel türetmeler yapmak durumunda kalıyor.

Telif hakkı, sanatsal nitelik taşıyan şeyler için alınabilir.Tabii ki; şiirler, filmler, heykeller, müzik, roman vb. bu kapsama girmektedir. Ancak telif hakkı genel anlamda, yeterince sanatsal görünmeyen şeyleri de kapsayabilir. Birkaçını sıralamak gerekirse telif hakkı; reklam metni, oyunlar, yazılım programları ve ozalit baskı için de alınabilir.　

Marka Logo ve Amblemi

Amblem;

Bir markanın sadece işaretle dizayn edilmiş, sembolleştirilmiş halidir.

Logo;

Yine bir markanın isim olarak yazılmış ve dizayn edilmiş halidir.

100 yılı aşkın bir zamandan beri yaşantımızda önemli yer kapsayan amblem ve logolar, isimleri markalaştırmaktadır. Yani “isim”, “marka” demek değildir. Bu nedenle marka oluştururken üstünde itinalı ve daha önce yapılmış olan araştırmalar dikkate alınmalıdır. Amblem ve Logonuz ile kurumsal kimlik çalışmanız bir bütün olmalıdır. Kimi markalar logolarının, ürettikleri ürün ile bir bütün olmalarına dikkat ederler. Bu da güzel bir stratejidir. Coca Cola, harflerin birbiri ile bağlı olması ile, sıvıların akışkanlığını anlatmayı hedeflemiştir. Bundan dolayı da içecek alacağınız zaman siz farkında olmadan reyonda gördüğünüz Coca Cola ile diğer markalardan daha fazla yakınlık kurarsınız.

Marka Renkleri ve Tarzı

Logo ve Amblem ile kurumsal renkleri kesinlikle bir bütün olmalıdır. Araştırmalara göre; insanlar alışveriş yaparlarken tercih edecekleri markaların isimlerini değil, logosunu veya kurumsal renklerini tespit ederek hızlı bir şekilde buluyorlar. Bu nedenle logo/amblem ikilisinde ki renkler ile kurumsal renkler bir bütün olmalıdır. Aynı sektörde farklı ürün üretecek olan marka, diğer ürünlerinin ambalajında veya tanıtımında bir önceki ürünü ile uyumlu renkler tercih etmelidir. Diyet bisküvi ile sektörün öncüsü olan Eti markasının “ETİ FORM” ürün grubu bu konuda oldukça başarılıdır. Yeşili diyet markasının kurumsal rengi olarak belirleyen marka hem yeşil ile bir önceki madde de bulunan “logo ile ürettiği ürünü çağrıştırmak” ilkesini uygulamış oluyor. ( yeşil rengin rahatlatıcı etkisi kanıtlanmış bir gerçektir. Diyet büskivilerin faydalı olması ile ikisi birbirini çağrıştırmaktadır. ). Hemde diğer çikolata veya bisküvi gruplarından ayırmış olup farklı bir kimlik oluşturmuş oluyor.

Marka Sloganı

Markaların hedef kitlelere ulaşmasındaki en etkili yollardan birisi de slogandır. Sloganlar kimi markalar da o kadar etkili olmuşlardır ki telif hakkı kurallarında ve tescil kurallarında değişikliğe gidilmesine yol açmışlardır ve sloganlar telif hakkı değil ticari marka olarak kabul edilmektedir. Bu sebeple de MARKA TESCİLİ ile korunabilirler. 

Mal ve hizmetlerin kaynağını göstermek ve tanımlamak amacıyla kullanıldığı sürece, bir slogan için marka başvurusu yapmak mümkün olabilir. Örneğin Nike’ın “Just Do It” sloganı ve Coca-Cola’nın “Hayatın Tadı ” sloganı; uluslararası tescilli markalardır.

 Eğer markanızın ve sloganınızın çok etkili olmasını istiyorsanız, yaratıcı olmalıdır. Hedef kitleyi doğru belirlemeli ve hangi yönden hitap edeceğini bilmel, örneğin, iş makinası üreten bir marka, sloganlarında rahatlığı değil, gücü tercih etmelidir. Etkili bir slogan bulup tescil ettirmek istiyorsanız, ayırt edici özelliği bulunmayan sloganlar tercih edilmemelidir.. Sektörel jenerik ifadeler içeren sloganların tescil talepleri reddedildiğinden bu konuda dikkatli olunmalıdır.

 Marka Vizyon ve Misyonu

Vizyon;

Bugüne ya da geleceğe ilişkin bir tanımdır. Büyük bir resim içinde şirketin ulaşmak istediği yerdir. Almak istediği sonuçtur. 

Misyon;

Vizyonun nasıl başarılacağına ilişkin bir görev tanımıdır.　

 Bir markayı kuran şirket ve ekibinin vizyonları da oldukça önemlidir. Yapılacak iş, organizasyon ve yaratılacak marka konusunda bu en büyük ve önemli etkenlerden biridir.　Etkili bir vizyon, insanları hedef doğrultusunda harekete geçiren bir vizyon olmalıdır. Dolayısıyla, bütün vizyon bildirgeleri, bir tasarıyı anlatmaktan çok, eyleme geçmeye teşvik etmelidir. İnsanlara satın aldıkları ürünün markasının vizyonunun tarifini yapmalıdır.　

Peki vizyonun sektördeki ve hedef kitlesindeki etkisi nedir?

Sektörün ve insanların gelecekteki ihtiyaçlarından yola çıkılarak oluşturulması gereken gelecek vizyonu, bugünden yarına doğru marka stratejilerini belirlerken bir rota çizmenize yardımcı olmalıdır.

İnsanlar bunu ifade etmeseler de tercih ettikleri markanın sosyal ve erdemli bir amaca hizmet etmesini isterler. Marka toplum için saygın ve değerli bir amacı yerine getirmelidir. Bu tanımlama, yapılan işleri hem kendi hem de toplum karşısında önemli daha önemli hale getirir.

 Vizyon ne kadar önemli ise, bu vizyonun tanımı ve paylaşımı da o kadar önemlidir. Bu nedenle oluşturulan markanın vizyonu kesinlikle paylaşılmalıdır. Paylaşılan vizyon sayesinde hedef kitle tercih ettikleri markanın saygınlığını göz önünde bulundurmalarının yanı sıra kendilerinin de bu vizyonda bir katkısı olacaklarını bilmeleri satın alma güdülerini daha çok artacaktır. Ve marka ile hedef kitle arasında bir bağ oluşacaktır. Oluşan bu bağ ile marka misyonunu daha kolay hedefe ulaştırabilir.

 Kimliğini ve oluşumunu en ufak detayları çalışılarak tamamlanan markalar, başarıya mutlaka ulaşırlar.